Ortodonti; çapraşık diş ve uyumsuz çene ilişkilerini teşhis eden, önlemeye çalışan ve tedavi eden diş hekimliğinin bir uzmanlık dalıdır. Ortodonti bölümüzde ortodontik tüm problemlerin takibi ve tedavisi yapılır.
Ortodontik Problemler Neden Oluşur ve Nasıl Tedavi Edilir?
Çeneleri ilgilendiren bozukluklar (alt çenenin önde ya da geride olması gibi) genellikle genetiktir. Bu durumda hastanın yaşına göre tedavi yöntemine karar verilir. Eğer hasta ergenlik dönemindeyse ve üst veya alt çenesini ilgilendiren sorunu var ise ortodontik yöntemlerle tedavi edilebilir. Hasta yetişkinse şiddetli iskeletsel bozukluklar ortodonti-cerrahi işbirliği ile tedavi edilir. Fonksiyon bozukluklarına bağlı olarak da (ağız solunumu gibi) çene uyumsuzlukları oluşabilir. Ağız solunumu yapan bir hastada üst çene genellikle dar kaldığı için V formundadır.
Uzun süre yalancı emzik ya da biberon kullanma, parmak emme, tırnak yeme, vb. gibi alışkanlıklar da ortodontik bozukluklara sebep olabilir. Ortodontik bozukluklar olabildiğince erken tedavi edilmelidir. Böylece, basit bir aparey kullanımı ile kötü yönde etkilenecek olan iskeletsel bozukluğun önüne geçilmiş olur. Alışkanlıklar erken yaşta farkına varılırsa, bir takım alışkanlık kırıcı apareyler ile engellenebilir. Üst çenedeki iskeletsel darlık ortodontik apareyler yardımıyla tedavi edilebilir. Bazen birey çene kemiği boyutlarını ebeveynlerden birinden, diş boyutlarını diğerinden alır. Eğer çene büyük, diş küçükse dişler aralıklı olur veya bu durumun tersi görülür. Dilin normalden büyük olması, ağızda çekilmiş diş boşluklarının olması da dişlerin aralanmasına sebep olur.
Çene kemiği küçük, dişler büyükse dişler çeneye sığamaz ve çapraşıklık oluşur. Çapraşık dişlerin bir diğer sebebi de erken veya geç süt dişi kayıplarıdır. Her süt dişinin bir düşme zamanı vardır. Örneğin, 10 yaşında düşmesi gereken bir süt dişi 8 yaşında düşerse ağızda bulunan diğer dişler bu boşluğa doğru kayarlar ve oradan çıkması gereken diş kendine yer bulamaz. Bu durumda bu diş, diş kavsinin dış veya iç tarafında sürmeye başlar ya da bazı durumlarda gömük kalır.
Kliniğimizde Uygulanan Tedavi Hizmetleri
- Hareketli aygıtlarla tedaviler,
- Metal ve şeffaf kapaklı braketlerle tedaviler
- Lingual (görünmeyen, dişlerin iç yüzeylerine takılan teller vasıtasıyla) tedaviler,
- Dudak-damak yarığı yenidoğan ve ileri yaş tedavileri,
- Ortognatik cerrahi (çene konumu değiştirme) hazırlığı,
- Şeffaf Plaklarla Tedavi,
- Çene Eklem Bozukluğu Tedavileri
Hareketli Aygıtlarla Tedaviler
Hareketli ortodontik aygıtlar genellikle tek çeneyi ve tek dişi ilgilendiren hafif bozukluklarda, ya da büyüme ve gelişimden yararlanılarak çenelerin konumlarının düzeltilmesi gereken durumlarda kullanılır.
Metal ve Şeffaf Kapaklı Braketlerle Tedaviler
Sabit ortodontik aygıtlar, dişlerin üzerine yapışan ve tedavi süresince çıkarılmayan braketler, ve bu braketlerin içinden geçen tellerle yapılmaktadır. Braketler kişinin tercihine ve doktorun önerisine göre gümüş rengi, altın rengi, şeffaf/diş rengi, kapaklı veya kapaksız olabilmektedir. Klasik braketlerde teller braketlerin içine lastik veya ince bir tel yardımıyla bağlanır. Kapaklı braketlerde kullanılan özel kilit mekanizması sayesinde tellerinin bağlanması gerekmez, sürtünme kuvveti en aza indirgenir ve diş hareketlerinde gecikme olmaz. Klasik braketlere oranla daha konforlu bir tedavi alternatifi sunar.
Lingual Tedaviler (Görünmeyen, Dişlerin İç Yüzeylerine Takılan Diş Teli)
Dişlerin iç yüzeylerine yapıştırılan tellerle yapılanortodontik tedavidir. İç yüzeylere yapıştığı için “görünmeyen” bu tellerle dişlerin çapraşıklıkları düzeltilirken, ağzın görünümü son derece doğal ve estetik kalmaktadır. Lingual braketler prensip olarak her yaşta uygulanabilir. Her türlü ortodontik tedavide olduğu gibi, lingual braketlerin kullanılabilmesi için de dişlerin ve dişetlerinin sağlıklı olması gerekir.
Dudak-Damak Yarığında Yenidoğan ve İleri Yaş Tedavileri
Anne karnında ilk 8 haftalık dönemde bebeğin üst çene ve dudak bölgesindeki yapıların birleşememesi nedeniyle ortaya çıkan bir bozukluktur. Halk arasında tavşan dudak olarak bilinir. İlk ameliyatın ve burun estetiğinin daha başarılı olabilmesi için bu bebeklere doğar doğmaz “nazoalveolar şekillendirme” uygulanır. 7-8 yaşlarına geldiğinde çene darlığı ve geriliği görülebileceği için kısa süreli bir ortodontik tedavi görmesi gerekebilir. Daimi dişlenmesi tamamlandığında sabit tellerle dişler ve kapanış düzeltimi yapılacak, varsa eksik dişlerin protetik tedavisi ile de bu uzun süreli yolculuk mutlu bir şekilde sona erecektir.
Ortognatik Cerrahi Hazırlığı (Çene Konumu Değiştirme)
Çenelerin konumları arasındaki uyumsuzluklarda, durumun şiddetine bağlı olarak, sadece ortodontik tedavi yeterli olmayabilir. Bu durumlarda ortodontik tedaviyle beraber çenelerin de konumlarının değiştirilmesini sağlayan ortognatik cerrahi desteği gerekir. Bu ameliyat yardımıyla çiğneme ve konuşma düzelmekte, çene, yüz ve yumuşak dokularda estetik sonuçlar elde edilmektedir.
Şeffaf Plaklarla Tedavi
İlerleyen teknolojiyle beraber görüntüsü açısından ortodontik tedaviden çekinen hastalar için gelişmeler oluşturmaktadır. Yazılım ve üç boyutlu yazıcılarla oluşturulan şeffaf plaklarla dişlerin düzeltimi mümkündür. Kişiye özel üretilen şeffaf apareyler, yemek yerken çıkarılmaları ağız bakımının devam ettirilmesindeki yarattıkları kolaylıklar sayesinde rahat kullanım sağlar.
Çene Eklem Bozukluğu Tedavileri
Yüze yansıyan ağrılar çok çeşitli olabilmektedir. Göz çevresine, kulak ön bölgesine, yanak kaslarına, çene altına ve şakaklara yansıyan ağrıların yaygın nedenlerinden biri de çene eklemi (Temporomandibular Eklem - TME) rahatsızlığı olabilmektedir. Hastanın ağrılarının nedenini ortaya koymak ve tedavisini gerçekleştirebilmek amacıyla çene cerrahı, protez uzmanı, ortodontist, kulak burun boğaz uzmanı, psikolog ve fizik tedavi uzmanının tedavi sürecinde kordinasyon içerisinde çalışması önemlidir. Hastalığın cerrahi olmayan tedavi seçenekleri arasında stres tedavisi, eklem plağı, ilaç tedavisi, fizik tedavi gibi alternatifler bulunmasının yanı sıra; hastalığın nedenlerinin ortadan kaldırılmasında ortodontik tedavi ve protetik restorasyon da gerekli olabilir.