Ağız ve çene cerrahi diş hekimliğinin ağız ve çene bölgelerindeki sert ve yumuşak dokuların hem fonksiyonel hem estetik yönlerini ilgilendiren hastalıkların, yaralanmaların ve bozuklukların tedavisini kapsar.
Çene Cerrahisi – Çene Cerrahi Operasyonları
- Yirmilik yaş dişinin çekilmesi
- Apse ve kist operasyonları
- Diş Çekimi
1-Yirmi Yaş Dişleri ve Çekilmesi
Ağzımızda en son süren dişler yirmi yaş dişleridir. Genellikle yirmili yaşlarda sürdükleri için bu isimle veya akıl dişi olarak da adlandırılırlar. Bazı kişilerde de doğuştan hiç yirmi yaş dişi germi oluşmamıştır. Dolayısıyla bu kişilerde yirmi yaş dişleri hiçbir zaman sürmez. Ancak bazen bu dişler oluştukları halde sürme problemleri oluştururlar. Çenede yer olmaması veya çeşitli nedenlerle yirmi yaş dişlerini çekmek gerekebilir.
Yirmi yaş dişinin çekilmesini gerektiren haller nelerdir?
Ağzımızda en son süren dişler üçüncü azı dişleridir. Genelde 17 ile 25 yaşları arasında sürmeye başlar. Eğer doğru pozisyonda sürerlerse ve çevre dokulara zarar vermiyorsa bu dişin yerinde kalmasında bir sakınca yoktur. Çene kemiğine kaynaşmış ve anormal pozisyonlu bir dişin ileride yol açacağı zararlar göz önüne alınarak çekimine karar verilebilir. Diş arkındaki yer darlığı durumlarında dişin sürmesi dişeti-kemik ve diğer komşu diş engeline takılabilir.
Hangi durumlarda yirmi yaş dişleri çekilmelidir?
Çürük: Tükürük, bakteri ve yiyecek parçaları yeni çıkmakta olan dişin açtığı yuvada birikerek hem yirmilik dişi hem de yanındaki azı dişini tehdit eder. Bu tip çürükleri fark etmek ve tedavi etmek oldukça zordur. Ağrı ve enfeksiyona yol açan ve apseyle sonuçlanan ağır tablolar meydana gelebilir.
Dişeti hastalığı (perikoronit): Kısmen çıkmış bir yirmilik dişin, dişetinde bakteri ve yiyecek artıklarının depolandığı bir enfeksiyon odağı oluşur. Bu durum ağız kokusu, ağrı, ödem ve trismusa (ağzın tam açılamaması hali) sebep olur. Enfeksiyon lenfler aracılığı ile yanak ve boyuna yayılabilir. Yirmilik dişin etrafındaki bu enfeksiyona yatkın zemin her seferinde kolayca enfekte olmaya adaydır.
Basınç ağrısı: Sürme sırasında yer darlığı nedeniyle komşu dişlerde basınç oluşabilir ve sıkışmadan dolayı bir ağrı hissedilebilir. Bazı durumlarda bu basınç ödem ve şişmeye yol açar.
Protezle ilgili sebepler: Protez planlaması yapılan bir ağızda yirmilik dişleri hesaba katmak gerekir. Çünkü, yirmilik diş çekildikten sonra değişen ağız yapısına göre yeni bir protez yapmak gerekecektir.
Kist oluşumu: Gömük bir dişin sebep olduğu kistik lezyon vakaları gözlenmiştir. Kistik lezyonlar kemik yıkımına, çene kemiğinde kendiliğinden oluşan kırıklara ve çevredeki dişlerin yer değiştirmesine ya da zarar görmesine sebep olur. Kemik yıkımını önlemek için diş çekilmeli ve kist temizlenmelidir. Nadiren bu kist çok geniş alanlara yayılırsa tümörlere dönüşebilir ve çene kemiğine kendiliğinden kırıklara sebep olabilir.
Ortodontik nedenler: Tamamlanmış bir diş arkında yer olmaması durumunda sürmekte olan yirmi yaş dişleri ark formunu bozacaksa çekilmeleri gerekir.
Dişlerin kök uçlarında gelişen enfeksiyonların giderilmesi için, iltihaplı kök ucu ve iltihabın yayıldığı çevre dokuların temizlenmesi için kanal tedavisi yapılamayan durumlarda uygulanan bir operasyondur.
2-Apse ve Kist Operasyonları (Apikal Rezeksiyon)
Apikal Rezeksiyon Operasyonunun Yapıldığı Durumlar:
- Diş kökünün yapısal veya şekilsel bozukluğu nedeniyle kanal tedavisinin tam yapılamaması,
- Diş üzerinde çıkarılamayan bir restorasyonun varlığı nedeniyle kanal tedavisi yapılamaması,
- Kanal Tedavisi sırasında alet kırıldıysa, kırılan aletin mutlaka çıkarılması gerekiyorsa, aleti çıkarmak amacıyla,
- Yapılmış kanal tedavisine rağmen hastanın ağrısının devam ettiği durumlarda,
- Diş kökünde kist oluşan vakalarda,
- Diş kökünün kemik içerisindeki 1/3 uç kısmının kırılması durumlarında.
Modern Diş hekimliğinin ana amacı, diş kayıplarının önüne geçmektir. Artık diş hekimleri, doğal dişleri ağızda tutmak için ellerinden gelen çabayı göstermektedirler. Çünkü; tek bir dişin kaybı bile genel diş sağlığı ve görünümde olumsuz değişikliklere neden olmaktadır.
3-Diş Çekimi
Tüm bu çabalara karşın:
- Tedavi edilemeyecek veya restorasyon yapılamayacak büyüklükte diş çürüklerinde,
- İleri Periodontal (Dişeti) rahatsızlıklarında,
- Diş köklerinde tedavi edilemeyen enfeksiyon ve apselerde,
- Ortodontik tedavi amacıyla,
- Malpoze (aşırı önde veya arkada bulunarak diş sırasında yer almayan) dişlerin,
- Onarılamayacak kadar kırılmış diş ve diş köklerinin,
- Gömülü dişlerin çekimleri yapılmaktadır.